کربوکسی متیل سلولز، CMC یا سلولزگام از جمله مشتقات رایج سلولز میباشد که در مونومرهای گلوکوپیرانوز آن به جای برخی از گروه های هیدکروکسیل (-OH)، گروه کربوکسی متیل (-CH2-COOH) جایگزین شده است. این ترکیب در صنایع غذایی کاربرد زیادی داشته و به عنوان اصلاح کننده ویسکوزیته یا ماده غلیظ کننده و امولسیون کننده کاربرد دارد. علاوه برآن در صنایع دیگر، این ماده از رایج ترین پلیمرهای چسبناک است. باتوجه به همین ویژگی، از آن در تولید اشک های مصنوعی استفاده میشود که باعث شده که در درمان علائم خشکی چشم با کمبود اشک چشم موثر باشد.
خواص چسبناک و مخاطی و همچنین بار آنیونی کربوکسی متیل سلولز این امکان را میدهد تا اشک مصنوعی یک ماندگاری طولانی در سطح چشمی داشته باشد. این ترکیب متداول ترین نمک شناخته میشود.
کربوکسی متیل سلولز به صورت گرد سفیدرنگ و بیبود است که امروزه در دو گرید خوراکی و صنعتی بکار گرفته میشود. این ماده یک پلیمر آنیونی است. به دلیل ویژگی ها و صاختاری که دارد از آن در کابردهای مختلف بسیار استفاده میشود. در ادامه برخی از انواع سلولزگام و کاربرد های آن را برایتان آورده ایم:
صنعت ساخت و ساز: سلولزگام در فرایند تولید بیشتر ترکیبات سیمان و مصالح ساختمانی استفاده میشود. چراکه در این مصالح به عنوان یک ماده تثبیت کننده عمل میکند. این ترکیب به دلیل ویژگیای که دارد، باعث پراکندگی شن و ماسه در سیمان شده و عملکرد چسبندگی آن را تشدید میکند. همچنین در روفرشی نیز از آن به عنوان چسب استفاده میشود.
مواد شوینده: صنعت شوینده بزرگترین مصرف کننده CMC محسوب میشود. سلولزگام درجه فنی اغلب در فرایند تولید انواع صابون ها و مواد شوینده استفاده میشود. همچنین این ترکیب به عنوان یک بازدارنده از قرارگیری دوباره چربی ها بر روی پارچه عمل میکند.
صنعت کاغذ سازی: پوشش کربوکسی متیل سلولز باعث کاهش مصرف موم و نفوذ کمتر آن در فرایند ساخت کاغذ و مقوا میشود. علاوه بر آن، به دلیل صاف بودن سطح، CMC باعث مقاومت بیشتر کاغذ در برابر چربی و بهبود اتصال بین الیاف میشود. بر این اساس باعث بهبود رنگ کاغذ میگردد. این ترکیب همچنین به عنوان ماده پراکنده کننده در اکستروژن الیاف از خمیر کاغذ و جلوگیری از لخته شدن آنها استفاده میشود.
لوازم آرایشی: CMC در مواد دندانپزشکی، خمیر دندان و ژل مورد استفاده واقع میشود. این محلول در آب به عنوان تغلیظ کننده، تثبیت کننده، عامل تعلیق و مواد اولیه موجود در کرم ها، لوسیون ها یا شامپوها عمل میکند. همچنین اکثر شرکت های آرایشیبهداشتی از این ترکیب به طور گسترده در محصولات مراقبت از مو برندشان استفاده میکنند.
پلاستیک: کاربرد اصلی سلولزگام در صنعت پلاستیک کمک به افزایش ویسکوزیته پلاستیک هایی نظیر لاتکس است.
باتوجه به آنکه از کربوکسی متیل سلولز در صنایع دارویی و پزشکی به طور فراوان استفاده میشود. پس درصورتی که به این ترکیب حساسیت دارید در مورد آلرژی و علائمی که دارید به پزشک خود بگویید. این دارو ممکن است با سایر داروها یا مشکلات سلامتی تداخل داشته باشد.
در مورد تمام داروهای خود (تجویز شده یا OTC، محصولات طبیعی، ویتامین ها) و مشکلات سلامتی به پزشک و داروساز خود بگویید. شما باید مطمئن شوید که مصرف CMC با تمام داروهای شما و مشکلات سلامتی برای شما بدون مشکل خواهد بود. بدون مشورت با پزشک دوز دارو را شروع، متوقف یا تغییر ندهید. همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر از این ماده میتوانید به مقاله کربوکسی متیل سلولز چیست؟سی ام سی یا ثعلب چیست؟ مراجعه نمایید.