صمغ گوار یا گوارگام از جمله صمغهای پرکاربرد در صنایع غذایی، خانگی و صنعتی است که دارای خواص فراوانی میباشد. این صمغ یک فیبر غذایی از یک نوع لوبیای خوشهای به نام گیاه گوار در هند است. بر اساس آمار منتشر شده، امروزه حدود 70% از برنامههای غذایی شامل عرضه آدامس گوار در جهان میباشد.
گوارگام یک نوع گالاکتومنان است و همانند دیگر دانههای طبیعی رشد و تولید میشود. با اینکه صمغ گیاه گوار میزان زیادی از مواد مغذی ضروری بدن را تأمین نمیکند، اما به دلیل کالری کم و فیبر زیادی که دارد ممکن است به شما بعد از غذا خوردن احساس رضایت بیشتری دهد.
در صنایع مختلف خصوصا صنایع غذایی، صمغ گوار را به صورت پودر ایجاد میکنند و از آن به منظور تثبیت، امولسیون و غلیظ شدن بافت برخی از غذاها و محصولات صنعتی بکار میگیرند. از آدامس گوار در محصولاتی مانند شیر نارگیل یا بادام، ماست، سوپ، مکملهای فیبر و لوسیون های بدن پاستفاده میکنند. همانطور که گفته شده این ترکیب از گیاه گوار بدست میآید. صمغ گوار با پوسته ریزی، آسیاب و مرتب سازی نوع حبوباتی به نام لوبیا گوار ایجاد میشود.
مقادار کم صمغ گوار قادر است میزان آب زیادی را جذب کند، حتی در آب سرد نیز ویسکوزیته را به سرعت افزایش میدهد. با توجه به آزمایشات صورت گرفته، آدامس گوار از چنان ظرفیت نگهداری آب و تمایل به ژل سازی برخوردار است که بواسطه آن موجب میشود حجمش در اندازه 10 تا 20 برابر متورم شود. با اینکه این آدامس میتواند باعث بهبود بافت غذاها شود، اما مانند سایر امولسیون کنندههای غذایی به دلیل مصرف طولانی مدت موجب ظهور انواع بیماریها و دردها شود؛ به عنوان مثال در بعضی از افراد میتواند باعث مشکلات گوارشی شود. در نتیجه تعادل در مصرف آن ضروری است.
گوار به دلیل ویژگی جذب آب که دارد، قادر است مقدار زیادی مایعات را در سیستم هضم جذب می کند. درنتیجه میتواند برای متعادل سازی سطح قند خون و کلسترول مفید باشد. توجه فرمایید که هیچگاه به سمت تبلیغات کاهش وزن توسط آدامس گوار نروید. متاسفانه بسیاری از شرکتها این آدامس را در قرصهای رژیم غذایی یا سایر مکملهای کاهش وزن بکار میگیرند و باور دارند گوار با تورم و جذب آب در سیستم هضم میتواند اشتهای شما را کاهش دهد.
لوبیای گوار همان قسمت آندوسپرم گیاه محسوب میشود که غنی از قندهای گالاکتومانان، مانوز و گالاکتوز میباشد. با توجه به نوع کاربردی که میخواهند از گیاه گوار استفاده کنند، هنگامی که از اندوسپرم، لوبیای گوار تشکیل میشود ممکن است آن را با الکل یا ماده پاک کننده دیگری تمیز کنند تا از رشد باکتری جلوگیری کند. هنگامی که با آب یا مایع ترکیب شود، ضخیم شده و بافتی ژل مانند ایجاد میکند، که معمولاً قادر است با تغییرات متوسط دما یا فشار به خوبی حفظ شود.
آدامس گوار به صورت پودری زرد مایل به سفید رنگ است که عموما شکل ظاهری سایر مواد را در دستور العملها تغییر نمیدهد. علاوه بر آن تقریبا بدون بو و مزه است در نتیجه اضافه شدن آن به ترکیبات غذایی موردنظرتان تغییری در بو مزهی آن ایجاد نمیکند. از جمله دیگر ویژگیهای این آدامس میتوان به عدم حل شدن آن در روغن، چربی، هیدروکربن و کتونها اشاره کرد در نتیجه تثبیت کننده مناسبی برای مواد چربی محسوب میشود.
از جمله ویژگیهای صمغ گوار خاصیت اتصال کنندگی آن میباشد؛ به همین جهت در دستهی آدامسهای متصل کننده ای که در بیشتر دستور العملهای بدون گلوتن و کالاهای پخته شده مورد استفاده قرار میگیرد. از این صمغ میتوان به جای آرد گندم یا دیگر محصولات صحافی استفاده کرد. با توجه به اینکه در هنگام پخت بدون حضور گلوتن، دغدغه اصلی نگهداشتن فرم بافت است، بکارگیری صمغ گوار باعث ایجاد راهی آسان برای افزایش تردی، جهش یا انعطاف پذیری به مواردی مانند کلوچه، خمیر پیتزا یا نان بدون استفاده از محصولات گندم پر گلوتن، مواد افزودنی فرآوری شده یا سایر آردهای دانه است.
اگر میخواهید ماست خانگی غنی از پروبیوتیک درست کنید، آدامس گوار برای ضخیم شدن و حفظ همگنی بافت بسیار مفید است. همین امر برای شربت میوهای خانگی، بستنی، شیر بادام یا شیر نارگیل نیز صادق است.