دکستروز نوعی شکر ساده مشتق شده از ذرت میباشد. این ترکیب هماننده فروکتوز بوده و از لحاظ شیمیایی یکسان با گلوکز (قند خون) است. این نوع قند بیشتر در غذاها به عنوان یک شیرین کننده مصنوعی و مواد تشکیل دهنده مانند شربت ذرت فروکتوز ظاهر میشود. تحقیقات صورت گرفته حاکی از آن است، ژل دکستروز خوراکی، که یک ژل گلوکز خوراکی است، میتواند قند خون پایین کودکان مبتلا به هیپوگلیسمی را مهار کرده و از مشکلات مغزی جلوگیری کند. هیپوگلیسمی به افت قند خون به زیر 60 (میلیگرم بر دسیلیتر) گفته میشود؛ این عارضه به خودی خود یک بیماری نیست بلکه علامت و هشداری برای یک مشکل جسمی میباشد.
در حال از این ژل برای درمان افت قند خون استفاده میشود و بر اساس گفتههای محققان نیوزیلندی، ژل دکستروز می تواند یک راه ارزان، موثر و آسان برای نوزادان مبتلا به هیپوگلیسمی باشد.
این احتمال وجود دارد، نوزادانی که تازه متولد میشوند برای افت قند خون بدون علامت به دکستروز داخل وریدی (IV) نیاز داشته باشند. تجویز دکستروز داخل وریدی (IV) و انتقال آن به بخش مراقبتهای ویژه نوزادان ممکن است در پیوند والدین و نوزادان دچار مداخله گردد.
به نوزادانی تازه متولد شده که سطح خون آنها کمتر از 45 میلی گرم در دسی لیتر است، نوزادان هیپوگلیسمی بدون علامت گفته میشود. به این نوزادان حداکثر 3 دوز ژل دکستروز خوراکی یعنی 200 میلی گرم در کیلوگرم 40% دکستروز به همراه خوراک داده شد. استفاده از این ژل همراه با خوراک نوزادان، نیاز به مایعات IV را کاهش داده، از جدا شدن مادر جلوگیری کرده و باعث شیردهی میشود.
هیپوگلیسمی نوزادان یا همان افت قند خون، یک مشکل سلامتی جهانی میباشد و یک دلیل قابل پیشگیری از آسیب عصبی در دوره نوزادی است. حدود 15% از نوزادان در معرض خطر این عارضه میباشند؛ برخی از این نوزادان به تنهایی نمیتوانند سطح گلوکز خون را با استفاده تغذیه به حالت عادی و نرمال برسانند و به درمان تزریق داخل وریدی (IV) دکستروز نیاز دارند.
درمان کنونی که بیشتر بکار گرفته میشود، تغذیههای مکمل یا IV دکستروز با پذیرش در NICU میباشد. هر دو این روشها منجر به قطع رابطه منحصر به فرد شیردهی و پیوند مادر و نوزاد میگردد. هدف اصلی این بوده که بوسیله ژل گلوکز خوراکی، یک روش مقرون به صرفه و در عین حال مفید برای درمان افت قند خون نوزادان (هیپوگلیسمی) ایجاد شود. علاوه بر آن، روش جدید برای حمایت از پیوند نوزادان مادر با کاهش نیاز به IV دکستروز طراحی گشته است.
در این مطالعات تنها مقایسه میان ژل دکستروز خوراکی با دارو های دیگر را مد نظر گرفته است و سایر اقدامات را که میتواند تاثیر زیادی در جلوگیری از افت قند خون داشته باشد، در نظر نمیگیرد.
اگرچه ژل گلوکز خوراکی یک روش ساده، ایمن و مقرون به صرفه برای درمان افت قند خون نوزادان میباشد، اما در حال حاضر شواهد کافی برای استفاده گسترده از ژل دکستروز خوراکی برای پیشگیری هیپوگلیسمی نوزادان تازه متولد شده وجود ندارد. مطالعات لازم برای تعیین اثر ژل دکستروز خوراکی را بر جلوگیری از ورود به بخش مراقبت های ویژه نوزادان (NICU) درحال انجام است.