اسید مالئیک از جمله اسیدهای آلی با دو گروه کربوکسیل است که در پی آب‌زدایی به مالئیک انیدرید تبدیل می‌شود. این اسید در شرایط مختلف رفتار متفاوتی دارد به همین علت نقطه ذوب آن در بازه دمایی 144-130 درجه سانتی گراد است. نقطه جوش آن نیز در محدوده 138 درجه سانتی گراد قرار دارد. این دمایی است که malic acid در آن تجزیه (ایزومراسیون) شده و به اسید فوماریک تبدیل می‌شود.

این ترکیب در طبیعت به طور فراوان یافت می‌شود و بسیاری از میوه ها و توت ها منبع اصلی آن هستند. در بدن حیوانات نیز نقش مهمی در متابولیسم کربوهیدرات ها داشته و در تولید انرژی برای فرآیندهای سلولی اثر گذار است. malic acid در حضور کاتالیست های رزین، تبادل کاتیونی با اتانول می‌دهد که در پی آن واکنش استری شدن انجام می‌شود و دی اتیل مالئات تولید می‌گردد. این اسید در حضور یون های سریک و برومید، به اسید فورماریک تبدیل شده و با استایرن واکنش کوپلیمریزاسیون می‌دهد.

این ماده با وجود اشتعال پذیر بودن، به سختی آتش می‌ گیرد. گاز حاصل از این ماده بشدت آزار دهنده است و می‌تواند سبب بروز مشکلات بسیاری شود. در نتیجه در هنگام مصرف باید تمام نکات ایمنی را در نظر بگیرید. این ترکیب در صورت حل شدن در آب، اسیدی ارگانیک و بسیار قوی ایجاد می ‌شود.

کاربردها مالئیک اسید

اسید مالئیک در بسیاری از صنایع نظیر داروسازی، غذایی، کشاورزی به طور فراوان استفاده می‌شود. علاوه بر آن کاربردهایی در صنایع پلاستیک سازی و افزودنی ‌های نفتی به منظور ماده‌ ی اولیه‌‌ی مورد نیاز برای شتابگر چسبندگی نایلون نیز دارد. اما از جمله مهمترین کاربردهای این اسید، میتوان به استفاده‌ی گسترده از آن در تبدیل به فوماریک اسید اشاره کرد.

در صنعت کشاورزی از این ترکیب آلی به صورت مخلوط با آب به منظور حشره‌ کشی استفاده می‌شود. malic acid جزو ترکیبات اساسی آفت ‌کش‌ هایی نظیر لینورون است. استفاده از این ماده به علت خاصیت آنتی باکتریال و انگل زدایی که دارد در صنایع گاوداری و مرغ داری بسیار استفاده می‌شود. این اسید معمولا در جینسینگ، برگ‌های تنباکو، آلبالو، کاکائو و ذرت یافت می ‌شود. یکی از منابع اصلی آن را سیب‌ های نارس هستند.

اسید malic نوعی واسطه شیمیایی نیز محسوب می‌شود و در صنایع مختلف به عنوان جز سازنده عطر، تولید رزین های مصنوعی، رنگ ها، کتان ها و ابریشم، تنظیم کننده pH در مواد آرایشی و بهداشتی و … استفاده می‌شود.

این ترکیب در تولید بافر تری مالئات، بافر سدیم مالئات و ماده پیشرو برای تولید افزودنی مواد غذایی نیز کاربرد دارد. در هنگام استفاده از آن باید دقت کافی داشته باشید. چراکه پوست و چشم را به شدت تحریک کرده و حتی منجر به آسیب به چشم می‌شود. همچنین تنفس بخارات آن موجب تحریک بینی، گلو و ریه ها می‌شود.

روش تولید

همان طور که در ابتدای مطلب نیز اشاره کردیم، این اسید از هیدراته شدن مالئیک انیدرید بدست می‌آید. روش صنعتی تولید مالئیک انیدرید بسیار ارزان و ساده است. اسید مالئیک در حضور کاتالیزور و در واکنش اکسیداسیون بنزن به وجود می ‌آید و با آب زدایی به مالئیک اسید تبدیل خواهد شد.

فواید و مضرات مالئیک اسید

فواید:

• خاصیت سفیدکنندگی دندان دارد.
• آنتی باکتریال و انگل کش است.
• قدرت پاک کنندگی بالایی دارد.

مضرات:

• تحریک کردن و سوزاندن پوست
• آسیب به چشم و بینایی
• تحریک گلو و ریه، ایجاد سرفه های شدید و خس خس سینه و تنگی نفس
• سرگیجه و حالت تهوع
• عشه و تشنج
• کاهش فشار خون
• اسیدی شدن خون
• مشکلات کلیوی