ناتامایسین

نگهدارنده‌ای طبیعی و یک ترکیب ضد میکروب طبیعی است که نام دیگر آن  پیماریسین بوده و جهت کنترل کپک و مخمر در صنایع غذایی استفاده می‌شود.  ناتامایسین پودري – کریستالی با رنگ سفید متمایل به زرد، بدون طعم و بو می باشد. این ماده در حالت کریستالی بسیار پایدار میباشد. این محصول از کشت میکروبی استرپتومایسس ناتالنسیس که نوعی باکتری موجود در خاک است، تحت یک فرایند کنترل شده تخمیر حاصل میشود.  ناتامایسین در قیاس با هر گونه قارچ کش مجاز در صنایع غذایی بیشترین دامنه ی فعالیت را در برابر قارچ ها و مخمرها دارد. این ماده به عنوان یک عامل ضد قارچ در بسیاری از کشورها و اصولاً جهت کاربرد سطحی در پنیر و فرآورده های گوشتی و لبنی کاربرد دارد. به ویژه از آنجا که ناتامایسین تأثیر بازدارندگی روی باکتری ها ندارد، برای استفاده در محصولاتی که مستلزم فرآیند رسیدگی طبیعی باکریایی هستند، بسیار مفید می باشد. به طور کلی، ناتامایسین با اتصال به استرولها باعث ممانعت از سنتز ارگوسترول و از هم گسیختگی غشا و در نتیجه تراوش مواد به بیرون از سلول و مرگ سلول می شود. این ماده در مقادیر خیلی کم فعالیت بازدارندگی وسیعی بر روی طیف گسترده ای از کپکها و مخمرها داشته، همچنین از سنتز مایکوتوکسینها جلوگیری می کند.
کاربردهای رایج ناتامایسین
رایج ترین کاربرد این ماده به عنوان نگهدارنده در تولید پنیر، ماست ، دوغ و همچنین صنایع گوشتی و سالادهای بسته بندی شده است.  ناتامایسین می تواند تقریباً تمام مخمر ها و کپک ها را کنترل نماید؛ اما بر باکتري های فعال، ویروس ها یا سایر میکروارگانیسم ها تاثیري ندارد. نکته عطف این ماده این است که بر روی عطر و طعم محصولات هیچگونه اثری ندارد. این فـرآورده در محصولات مخـتلف صنایع غذایی از جمله انواع فرآورده های لبنی، نوشابه ها، آبمیوه ها، فرآورده های گوشتی، غذاها و پودرهای آماده و غیره مصرف دارد.