فلز نیکل به دلیل خاصیت رسانایی بالایی که دارد کاربرد فراوانی در الکتریسیته دارد. سطح این فلز براق و صیقلی است و در جدول مندلیف در در ردیف آهن و کبالت قرار گرفته است. علاوه بر آن از نیکل برای ساخت فولاد ضدزنگ و دیگر آلیاژهای ضد زنگ و خوردگی مانند اینوار و مانل که الياژى از نيکل و کبالت و در برابر خوردگى نیز مقاوم میباشد، استفاده میشود.
به منظور نمک زدایی گیاهان و تبدیل آب شور به آب مایع از Ni استفاده میشود. از عنصر شماره 28 جدول تناوبی به طور فراوان برای ساخت سکه ها و شیشه های به رنگ سبز استفاده میشود. فولاد نیکلی در ساخت زره ها و کلید ها کاربرد دارد و همینطور از نیکل میتوان آلیاژهای نیکروم و آلیاژی از مس را تولید کرد.
صفحات نیکلی میتواند نقش محافظت کننده برای دیگر فلزات را داشته باشد. نیکل همچنین کاتالیزوری برای هیدروژن دار کردن روغن های گیاهی است. علاوه بر آن در صنعت سرامیک و ساخت آلیاژی از آهن و نیکل که حاوی خاصیت مغناطیسی میباشند و باتری های قوی ادیسون کاربرد دارد.
نیترات نیکل که با فرمول شیمیایی Ni(NO3)2 نیز شناخته میشود یک ترکیب یونی است که دارای کریستال هایی به رنگ سبز پر رنگ زمردی میباشد. با توجه به خاصیت یونی که این ترکیب دارد، به طور فراوان در آب حل میشود. نیکل نیترات غیر قابل اشتعال است، اما باعث افزایش قدرت انفجاری در برخی از مواد منفجره خواهد شد.
این ترکیب شیمیایی میتواند در هنگام تماس با مواد کاهنده نظیر پودر آلومینیوم، پودر منیزیم یا کلرید قلع، واکنش شدید به وجود آورد. هنگامی که به نیترات نیکل حرارت داده شود، در طی واکنشی تجزیه شده و گاز خرمایی رنگ و سمی نیتروژن دی اکسید و دی نیتروژن پنتا اکسید تولید میگردد. عموما به طور کریستال های 6 آبه یافت میشود و در طبیعت بدون آب به ندرت وجود دارد.
از جمله سایر ویژگی های فیزیک و شیمیایی Ni(NO3)2 میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
این ترکیب همانطور که اشاره شد بصورت ترکیب با آب یافت میشود چرا که به سرعت رطوبت هوا را جذب خود میکند. به همین علت نیز میباشد، باید هنگام حمل و نقل، تحت پوششهای حفاظتی لازم قرار گیرد.
نیترات نیکل در اثر واکنش نیتریک اسید با براده های نیکل فلزی تولید میشود. بدین شرح که ابتدا نیتریک اسید رقیق شده با آب را درون مخزن استیل ضد اسید به براده های نیکل اضافه میکنند. پس از گذشت زمان کافی و حل شدن نیکل فلزی در محلول اسید، با جوشاندن محلول و بالا بردن دما، نیتریک اسید اضافی تجزیه و به صورت گاز خرمایی رنگ N2O5 از محلول خارج میشود.
محلول به دست آمده پس از تکمیل واکنش، توسط فیلتر پرس صاف شده و جهت سرد شدن و کریستال گیری به مخزن های حاوی پلی اتیلن منتقل میگردد. پس از سرد شدن محلول و تشکیل کریستال های نیکل نیترات، محلول اضافی جداسازی شده و کریستال ها قابل برداشت از مخزن میشود. محصول نیترات نیکل به دست آمده پس از انتقال به سانتریفیوژ و یا خشک کن، آمادهی بسته بندی و عرضه به بازار میشود.
Ni + 2HNO3 + 6H2O → Ni(NO3)2.6H2O+ H2
از جمله کاربردهای نیکل نیترات میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
نکات ایمنی در استفاده از نیترات نیکل به دلیل کارسینوژن و یا همان سرطان زا بودن آن حتما باید صورت گیرد. استنشاق نیکل نیترات باعث تحریک بینی و گلو می شود. بلعیدن این ماده نیز موجب استفراغ شده و گرد و غبار این ماده موجب تحریک چشم میگردد.