جوش شیرین یا بی کربنات سدیم

جوش شیرین چیست؟
جوش شیرین بی‌بو و بی‌طعم است که کمی دارای خاصیت بازی است و به صورت پودر سپید یا بلورین است. بی‌کربنات جاذب رطوبت و بوگیر است.
جوش شیرین برای متخلخل کردن خمیر نان و نیز برای کم کردن اسید معده و درمان سوز آن به کار می‌رود.
بی کربنات سدیم در دمای معمولی ۱۰٫۳ گرم از این ماده در ۱۰۰ گرم آب حل می‌شود. اما در اتانول به مقدار کم محلول است.

کاربرد و مصارف جوش شیرین :
جوش شیرین در فرآوری انواع بکینگ پودر
جوش شیرین در پاک کردن و سائیدن سطوح
در صنعت نساجی برای عمل آوردن نخ‌های پشمی و ابریشمی
در کپسول‌های خاموش کننده آتش ، به عنوان باز دارنده در مواد منفجره
می تواند در جهت جلوگیری از اختلالات متابولیکی و تغذیه ای بکار برده شود.
جوش شیرین در ترکیب خمیر دندان به رفع تدریجی لکه‌های دندان و سفید شدن
در صنایع غذایی، تولید نوشابه‌های گازدار به عنوان منبع، صنایع پاک کننده‌های خانگی
به عنوان پاک کننده و ساینده ملایم در صورتی که ایجاد حساسیت نکند برای زیبایی پوست بکار رود.ضمن آنکه جوش شیرین به عنوان یک مکمل خوراکی در جیره غذایی دام و طیور
جوش ‌شیرین ترکیبی شیمیایی است که علاوه بر استفاده از آن در شیرینی‌پزی دارای مصارف فراوان دیگری نیز است. این ترکیب شیمیایی علاوه بر استفاده در موارد شیرینی‌پزی مانند عمل کردن به عنوان خمیرمایه و نیز نرم کردن و پف دادن به کیک‌ها دارای خواص بسیار دیگری نیز است .

برخی دیگر از خواص جوش شیرین :
برای ساییدن (اسکراب) دست و صورت مصرف می‌شود.
برای تمیز کردن شیشه شیر بچه، برای شستن اجاق گاز و کباب پز
به عنوان بوگیر درون یخچال  و برای رفع بوی نامطبوع پا، درون کفش
برای نظافت یخچال و لکه گیری اجاق گاز  و برای تمیز کردن سطل زباله
به عنوان یک آنتی اسید و به عنوان یک دئودورانت.(با استفاده از دستگاه اسپری)
برای تسکین نیش زنبور و برای این که گل‌های چیده شده به مدت بیشتری تازه بمانند،
برای رفع گرفتگی بینی، یک قاشق چای‌خوری جوش‌شیرین به دستگاه بخور، اضافه کنید.
خارش پوست ناشی از گزش حشرات را کاهش داده و برای رفع آفتاب سوختگی مفید است.

برای سلامت و شادابی دهان، نصف قاشق چای‌خوری جوش‌شیرین را با یک لیوان آب مخلوط کرده و آن را غرغره کنید
با ترکیب NaHCO3 با آب خمیری تهیه کرده و برای تمیز کردن و صیقل دادن ظروف استیل و کروم و برای تمیزی راحت‌تر و بهتر ظروف،‌ درون ماشین ظرفشوی
برای رفع غذاهای سوخته و چسبیده به ظرف و محلول جوش شیرین برای تمیز کردن دوش حمام،‌
برای تمیز کردن دیوار و آینه از اسپری جوش‌شیرین استفاده می شود.

فرآیند تولید جوش شیرین
جوش شیرین را می توان با استفاده از واکنش کربن دی اکسید و و محلول آبی سدیم هیدروکسید تولید نمود. در واکنش اولیه سدیم کربنات تولید می شود :
CO2 + ۲ NaOH → Na2CO3 + H2O

با افزودن بیشتر کربن دی اکسید، بی کربنات سدیم تولید می شود، که با ررسیدن به غلظت مشخصی ، جوش شیرین در پایین راکتور رسوب می کند.
Na2CO3 + CO2 + H2O → ۲ NaHCO3

همچنین بی‌کربنات سدیم | جوش شیرین به عنوان محصول فرعی در فرآیند سالوی (فرآیند تولید کربنات سدیم) تهیه می‌شود. در فرآیند سالوی، سدیم کلرید با آمونیاک و دی‌اکسید کربن ئذ محیط آبی واکنش داده و بی‌کربنات سدیم به صورت رسوب ته‌نشین می‌شود. رسوب پس از صاف کردن و خشک کردن، بر اثر حرارت به کربنات سدیم تبدیل می شود.
NaCl + CO2 + NH3 + H2O → NaHCO3 + NH4Cl